مبانی وزن شعر فارسی

وزن و شعر فارسی
مبانی وزن شعر فارسی

مبانی وزن شعر فارسی.چنان که گفتیم وزن شعر فارسی مبتنی بر توالی های خاصی از هجاهای کوتاه و بلند در یک مصراع و تکرار عین آن توالی در مصراع های دیگر است.بنابراین وزن شعر فارسی مجموعه ای از هجا های کوتاه و بلند است که با نظم مشخصی پی در پی قرار گرفته باشد.

هر نظم خاص وزن خاصی را به ذهن متبادر می کند. پس شعر فارسی به طور کلی مبتنی بر کمیت(کوتاه و بلندی)هجاهاست.

هجا یا سیلاب یا بخش

هجاهای فارسی مجموعه ای از یک مصوت و یک یا دو یا سه صامت است.بنابراین تعداد هجاهای هر کلمه مساوی تعداد مصوت های آن است.یعنی در یک عبارت همان تعداد هجا هست که مصوت هست.هر هجا در یک دم یا بازدم ادا می شود.در کلمه ی ((آمدم))سه مصوت وجود دارد. پس ((آمدم))دارای سه هجا است.در زبان فارسی شش نوع هجا (صامت و مصوت)وجود دارد.اما در عروض فارسی فقط سه نوع آن مستعمل است که به آن ها هجاهای عروضی گویند.یعنی کلمات زبان فارسی در شعر فقط به سه نوع هجا بخش می شود.

نهاد_گزاره

هجاهای عروضی از نظر کمیت بر دو گونه اند:بلن و کوتاه.

هجاهای عروضی بلند عبارتند از:

 

هجای عروضی کوتاه عبارت است از:

بدین ترتیب هجای بلند عروضی مرکب از سه واک یا حرف عروضی و هجای کوتاه عروضی مرکب از دو واک یا حرف عروضی است.

 

(برگرفته از کتاب عروض و قافیه دکتر سیروس شمیسا)

هجا چیست؟
هجا یا بخش، یك واحد گفتار است كه با هر ضربه ی هوای ریه به بیرون رانده می شود. در زبان فارسی هر هجا دارای یك حرف صدادار است كه دومین حرف هجاست. از این رو در هر گفته به تعداد حرف های صدادار هجا وجود دارد. مثلن كلمه ی (پر) یك هجایی و كلمه ی (پر– وا) دو هجایی و كلمه ی (پر — وا — نه) سه هجایی و كلمه ی ( آ – زا – دِ — گی) چهار هجایی است

 

در یک کلام عاشق ادبیات. آنقدر نوشته ام که انگشتانم تاول زده است.

Leave a reply:

Your email address will not be published.


Site Footer