چه زمانی برای کودک کتاب بخریم

برای کودک چه زمانی  کتاب بخریم

کودک ما چه زمانی آماده ی یادگیری است. البته در  این جا  چون بحث علاقمند کردن کودک به کتاب است، منظور از یادگیری، آشنا کردن کودکان با کتاب و مطالعه است. وقتی رشد عقلی کودک به آن درجه رسید که بتواند والدین و اطرافیان خود را بشناسد ،تصمیم بگیرد چه چیزی را بخورد و چه چیزی را نخورد، وقتی تشنه شد و یا گرسنگی به سراغش آمد به اطلاع پدر و مادر یا سایر اعضای خانواده اش برساند، می تواند طبق آنچه می بیند تاثیر بپذیرد ،علاقه نشان دهد و آن چیز مورد علاقه اش را بر اساس تصمیم گیری عقلانی بخواهد.یعنی مشاهده کردن  علاقه پیدا کردن  و خواستن.

جای هیچ شکی نیست در خانواده هایی که پدر و مادر اهل کتاب و مطالعه هستند کودکان و فرزندان به کتاب و مطالعه علاقه پیدا می کنند ،همچنان که در جامعه ای که به کتاب و مطالعه اهمیت و ارزش می دهد ، مردمان آن جامعه هم به سمت و سوی مطالعه سوق پیدا می کنند تا با ایده آل های جامعه هماهنگ شوند.

اگر خانواده را ماکت کوچکی از یک جامعه مد نظر قرار دهیم ،بیشترین تاثیر بر کودکان ،فرزندان و همچنین اهالی خانواده  را همانطور که در بالا به آن اشاره کرده ایم ، والدین می گذارند.  پدری که سیگار میکشد به احتمال زیاد در آینده فرزندانی خواهد داشت که به سمت سیگار و سایر دخانیات روی می آورند، پدری که ورزش می کند فرزندانی خواهد داشت که به ورزش و قهرمانی علاقمند خواهند شد، همچنان که مادر هم به خاطر جایگاه بسیار بالایی که در خانواده دارد الگویی بسیار عالی برای کودک و فرزندان خود می باشد،ناگفته نماند حتی پدر و مادر هم طبق مشاهدات و تحقیقات فراوان از یکدیگر تاثیر می پذیرند. مثلا یک شوهر کتابخوان همسرش را خود به خود تشویق به کتابخوانی می کند و یا یک مادر نویسنده شوهرش را کنجکاو می کند تا آثار او را بخواند و به طبع و به صورت تدریجی شوهر و یا همسر علاقمند به کتاب و مطالعه می شوند.

اگر می خواهیم کودکانی داشته باشیم که اهل کتاب و مطالعه باشند باید محیط و شرایطی فراهم آوریم تا کودک به کتاب و مطالعه علاقمند شوند. و راه های بسیاری هست که می توان کودکان را به این مهم تشویق کرد.

حتی اگر خود اهل کتاب و مطالعه نیستیم نیز می توانیم کارهایی انجام دهیم که به کودکانمان بفهمانیم ،کتاب و مطالعه در خانواده ی ما دارای ارزش و اعتبار بالایی می باشد. مثلا، هزینه ی زیادی نمی برد که در خانه و مخصوصا در یکی از اتاق ها کتابخانه ی کوچکی بسازیم و یا میز کوچکی جهت کتابخانه قرار دهیم ، و کم کم هر از گاهی کتاب های مختلفی برای کتابخانه ی کوچک فرزندانمان خریداری نماییم. هزینه کردن برای کتاب دور ریختن پول نیست به خصوص وقتی پای تربیت کودک و فرزندانمان در میان باشد. وقتی آبی را به پای درخت ،گل یا گیاهی می ریزیم ،آن آب را دور نریخته ایم. بلکه به رشد و اعتلای آن گیاه یا درخت کمک کرده ایم و کتاب خریدن برای کودک هم در همین راستا می باشد.

به طور کلی در هر خانواده به هر چیزی اهمیت داده شود و بیشتر به آن پرداخته شود کودکان هم تاثیر می پذیرند و به همان سو می روند.

اما بحث اصلی اینجاست چه کتاب هایی برای کودک بخریم؟

پر و واضح است کودک هنوز توانایی خواندن و نوشتن را ندارد و فقط به تصاویر توجه می کند. ابتدا باید بفهمیم تصاویر و چیزهای مورد علاقه ی کودک چیست و سپس اقدام به خرید کتاب هایی کنیم که آن تصاویر و اشکال مورد علاقه ی کودک را در بر دارد. علایق در کودکان هم متفاوت است اما بیشتر کودکان به حیوانات و پرندگان علاقمند هستند و چه بهتر در آغاز کتاب هایی را تهیه کنیم که حاوی تصاویر حیوانات و پرندگان باشد ، و هم زمان با لذت بردن کودک از تماشای این تصاویر به صورت تدریجی نام آن حیوان یا پرنده را به صورت کلامی اما به شکلی که کودک خسته نشود به زبان بیاوریم تا کودک کم کم نام حیوانات و پرندگان را یاد بگیرد.

جملات ناب از کتاب های مختلف

اشعار ابراهیم کیان فرد

عزت نفس و تأثیر آن بر زندگی

کودک من کتاب ها را پاره می کند

به طور کلی علاقه ی کودکان به کتاب ها و اجسام کاغذی با پاره کردن آنها آغاز می شود. شاید کودک با شنیدن صدای پاره شدن کاغذ لذت ببرد و ما نباید جلوی این لذت را بگیریم. اگر کودک شما کتاب را پاره می کند در ابتدا کتاب ها و دفتر و کاغذهایی که دیگر نیازی به آنها ندارید و یا دیگر قابل استفاده نیستند را کنار کودک بگذارید تا او خود آنها را برداشته و بازی کند و بعدها متناسب با رشد کودک او خود یاد می گیرد که کتاب را پاره نکند چون از طریق نگاه و هشدارهای مهربانانه ی والدین در می یابد که چه کاری را نباید انجام دهد. اما در عین حال باید مواظب باشیم کتاب ها و کاغذهایی که در اختیار کودک قرار می دهیم به هیچ موادی آلوده نباشند چرا که کودکان به طور غریزی اجسام را در دهان خود می گذارند،و به طور کلی کاغذ هیچ آلودگی ندارد و تا کنون گزارش نشده است که کودکی به خاطر به دهان گذاشتن کاغذ دچار بیماری خاصی شده باشد،تنها خطری که می تواند متوجه کودک خردسال ما باشد این است که کودک بخواهد کاغذ را ببلعد و آن وقت است که خطر گیر کردن کاغذ در گلوی کودک وجود دارد،خصوصا کودکانی که به تازگی دندان درآورده اند و به خاطر خارش لثه ها بر اثر رشد دندانها هر چیزی که به دستشان برسد را در دهان خود می گذارند.

قبل از اینکه بحث را به پایان برسانیم لازم به یادآوری است ،کارت هایی هم وجود دارد که حاوی تصاویر و اعداد و اشکال متفاوتی می باشند که می شود با خرید و تهیه ی آنها به سرعت بخشیدن در امر یادگیری کودک کمک شایانی کرد.

ابراهیم کیان فرد